Praca i rodzina. Od 2016 ma być łatwiej

Za przyjęciem ustawy głosowało 430 posłów, jedna osoba była przeciwko i jedna wstrzymała się od głosu.

Podczas sejmowych prac nad projektem zgłoszono ponad 40 poprawek. Jedna z nich umożliwia ojcu przerwanie urlopu ojcowskiego w przypadku, kiedy dziecko będzie wymagać opieki szpitalnej. Ojciec będzie mógł wykorzystać ten urlop po powrocie dziecka z leczenia. Kolejna poprawka wprowadza analogiczne przepisy wobec rodziców adopcyjnych.

Komisja zrezygnowała z regulacji nakładających na pracodawcę obowiązek informowania pracownika o uprawnieniach związanych z obowiązkami rodzinnymi i rodzicielskimi oraz z przepisów antydyskryminacyjnych - pierwotnie w projekcie proponowano, by za dyskryminację uznać nieodpowiednie traktowanie pracownika z uwagi na jego obowiązki rodzinne.

Ze względu na krótki czas do zakończenia tej kadencji Sejmu z projektu prezydenta wyłączono zapisy dotyczące obszarów organizacji czasu pracy. Według posłów powinny zostać rozpatrzone przez następny Sejm.

W pierwotnej wersji projekt przewidywał, że w sytuacji, gdy pracownik złoży wniosek o wykonywanie pracy w elastycznej formie ze względu na obowiązki rodzinne, pracodawca będzie musiał go uwzględnić, chyba że nie będzie to możliwe ze względu na organizację lub rodzaj pracy. Dotyczyć to miało pracy w zmniejszonym wymiarze czasu, według indywidualnego rozkładu czasu pracy, w tzw. ruchomym czasie pracy oraz stosowania skróconego tygodnia pracy.

Nowelizacja Kodeksu pracy oraz niektórych innych ustaw ma ułatwić korzystanie z urlopów związanych z opieką nad dzieckiem.

W noweli są zmiany dotyczące urlopów dla rodziców, m.in. włączenie obecnego dodatkowego urlopu macierzyńskiego (6 tygodni) do urlopu rodzicielskiego (26 tygodni), ponieważ wyodrębnienie dwóch uprawnień o niemal identycznym charakterze niepotrzebnie komplikuje system urlopów.

Kolejną zmianą jest wydłużenie terminu, w którym z urlopu można skorzystać. Obecnie całość płatnych urlopów związanych z rodzicielstwem kumuluje się w pierwszym roku życia dziecka. Później rodzice mogą skorzystać z bezpłatnego urlopu wychowawczego, jednak tylko do ukończenia przez dziecko 5 lat. Teraz z części urlopu rodzicielskiego (16 tygodni) będzie można korzystać aż do ukończenia przez dziecko 6 lat.

W myśl noweli w przypadku łączenia urlopu rodzicielskiego z pracą w niepełnym wymiarze, wymiar urlopu rodzicielskiego ulegać będzie wydłużeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, nie dłużej jednak niż do 64 tygodni lub do 68 tygodni w przypadku urodzenia więcej dzieci przy jednym porodzie.

Zgodnie z nowelą, urlop ojcowski będzie można wykorzystać do ukończenia przez dziecko 24 miesiąca życia, a nie - jak obecnie - w pierwszym roku życia. Urlop ojcowski będzie mógł być wykorzystany jednorazowo albo w dwóch, tygodniowych częściach.

Ustawa w głównej części miałaby wejść w życie na początku 2016 r.