Nowy instrument wsparcia dla rodzin z dziećmi i zmiany w programie Rodzina 500+.
Od Nowego Roku w życie wchodzą dwie ważne reformy dla rodzin z dziećmi. – Priorytet się nie zmienia. Pozostaje nim polska rodzina – mówi minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg.
Rodzinny kapitał opiekuńczy
1 stycznia 2022 r. w życie wchodzi ustawa rodzinnym kapitale opiekuńczym. To nowe świadczenie, będące elementem Polskiego Ładu. W jego ramach, rodzice najmłodszych dzieci mogą liczyć na nawet 12 tys. zł dodatkowego wsparcia – wypłacane przez 1000 zł miesięcznie przez rok lub w ratach po 500 zł przez dwa lata. Wsparcie będzie niezależne od dochodów rodziny, środki nie będą opodatkowane.
Świadczenie przysługiwać będzie na drugie i kolejne dziecko w rodzinie w wieku od 12. do ukończonego 35. miesiąca życia. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej szacuje, że tylko w 2022 r. ze świadczenia skorzysta ok. 615 tys. dzieci. W 2022 roku rząd przeznaczy na ten cel ok. 3,1 mld zł.
Prezentując Polski Ład obiecaliśmy polskim rodzinom, że pomożemy im lepiej godzić życie rodzinne z pracą zawodową. Obiecaliśmy, że dopłacimy do opieki nad najmłodszymi dziećmi. I dotrzymaliśmy słowa. Rodzinny kapitał opiekuńczy ma pomóc rodzinom łączyć pracę z wychowywaniem dzieci – mówi minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg.
Wniosek o nowe świadczenie rodzice będą mogli złożyć od 1 stycznia 2022 r.
– Trzeba zrobić to między 9. a 13. miesiącem życia dziecka. Wtedy rodzinny kapitał opiekuńczy będzie przysługiwał w pełnej wysokości, od miesiąca, w którym dziecko skończy rok.
– Jeśli dziecko skończyło już roczek, ale nie ma jeszcze trzech lat – rodzic powinien złożyć wniosek w styczniu. W takim przypadku Kapitał zostanie policzony od Nowego Roku.
– Jeśli rodzic złoży wniosek później, otrzyma kapitał od miesiąca złożenia wniosku.
Wnioski o świadczenie będzie można składać wyłącznie online – za pośrednictwem portalu Empatia, PUE ZUS lub bankowości elektronicznej. Przyznaniem i wypłatą świadczenia zajmie się Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Dofinansowanie do pobytu dziecka w żłobku czy klubie dziecięcym
Ustawa o rodzinnym kapitale opiekuńczym zakłada także wprowadzenie dofinansowania do funkcjonowania miejsc opieki dla dzieci do lat trzech, które nie będą objęte kapitałem. To np. pierwsze lub jedyne dzieci w rodzinie.
Dofinansowanie będzie wynosić maksymalnie 400 zł miesięcznie na dziecko w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna (nie więcej niż wysokość opłaty ponoszonej przez rodziców). Tutaj również nie będzie obowiązywało kryterium dochodowe.
Rozwiązanie będzie obowiązywać od 1 kwietnia 2022 r. Wtedy też będzie możliwe złożenie wniosku. Co ważne, dofinansowanie będzie przysługiwać z wyrównaniem od 1 stycznia 2022 r. Pieniądze trafią bezpośrednio do placówki opieki – mówi minister Marlena Maląg.
Z szacunków Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej wynika, że tą formą wsparcia zostanie objętych ok. 108 tys. dzieci. W 2022 roku na ten cel przeznaczone zostanie ok. 520 mln zł.
Zmiany w programie Rodzina 500+
Nowy Rok przynosi też zmiany w programie Rodzina 500+. Od 2022 r. obsługą programu zajmie się Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Jak będzie to wyglądało w praktyce?
– Sprawy dotyczące prawa do świadczenia wychowawczego za okresy sprzed 1 stycznia 2022 r. nadal będą realizowane przez dotychczasowe organy. Samorządy będą również kontynuować wypłacanie świadczeń wychowawczych przyznanych z wniosków złożonych przed 1 stycznia 2022 r. do końca okresu, na jaki zostały przyznane, czyli do końca maja 2022 r.
– Od 1 stycznia 2022 r. ZUS będzie wypłacał na bieżąco przyznawane przez siebie świadczenia wychowawcze, będzie też od 1 lutego 2022 r. przyjmować wnioski na kolejny okres świadczeniowy, tj. okres który rozpocznie się od 1 czerwca 2022 r. i potrwa do 31 maja 2023 r.
Wnioski o świadczenie wychowawcze będzie można składać wyłącznie online, a pieniądze trafią na konto bankowe, a nie do ręki. Nasze doświadczenie pokazuje, że rodzice nie mają problemu z takim rozwiązaniem, a zdecydowana większość wniosków i tak składana jest online – mówi minister Maląg.
Od uruchomienia programu w kwietniu 2016 r. do końca 2021 r. z tytułu 500+ do rodzin trafiło już 175 mld złotych. Wsparciem objętych jest ok. 6,5 mln dzieci.