Czy osoby starsze mogą nauczyć się posługiwania nowoczesnymi mediami? Niektórzy patrzą na to sceptycznie, ale jest grupa młodych ludzi, która postanowiła podjąć to wyzwanie. A wszystko w ramach programu Polska Cyfrowa Równych Szans. Jest to oddolna inicjatywa, która ma na celu wspieranie działań na rzecz podnoszenia kompetencji cyfrowych dorosłych Polaków z pokolenia 50+ w ich lokalnych środowiskach. Realizuje ją stowarzyszenie „Miasta w Internecie” i Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji.

Latarnicy w akcji

W województwie działa 144 latarników, czyli lokalnych animatorów, których zadaniem jest zachęcanie przedstawicieli pokolenia 50+ do zrobienia pierwszego kroku w internecie. Działania latarników realizowane są z wykorzystaniem publicznych punktów dostępu do internetu – w bibliotekach, remizach OSP, telecentrach i innych miejscach. W Olsztynie i wielu miastach województwa prowadzone są kursy podstawowej obsługi internetu. – Po tym kursie jesteśmy grupą przyjaciół, nawet na Face- booku. A na początku większość kursantów nie wiedziała, co to jest Facebook. Teraz możemy w ten sposób porozmawiać. Komunikujemy się internetowo i to jest powód, dla którego ten projekt jest prowadzony. Żebyśmy mogli nawiązywać więzi w sposób, jaki dla seniorów często był niedostępny – mówi Paweł Klonowski, jeden z latarników. Okazuje się, że 2600 osób pracuje w Polsce, aby zmienić negatywną tendencję wykluczenia cyfrowego. A statystyki są niestety zatrważające.

Warmia na końcu

– W Polsce, według badań, mamy 70 proc. internautów. Czyli osób, które dwie godzinny dziennie spędzają w internecie. W tej grupie największą część stanowią osoby w wieku od 19 do 24 lat. Jest ich ponad 90 proc. tej kategorii wiekowej. Ludzie w wieku od 30 do 40 lat w 70 proc. są internautami. Problem pojawia się u osób powyżej 55 lat. Jest to zaledwie 30 proc. korzystających z internetu – mówi Bożena Brzostowska. Jeszcze gorsza sytuacja jest z osobami powyżej 60. roku życia. Z sieci korzysta ich zaledwie 10 proc. Kiedy przeliczymy to na konkretne liczby, okazuje się, iż 10 spośród 13 milionów Polaków z generacji 50+ nie korzysta z internetu. Przyczyny takiego stanu rzeczy są różne: brak potrzeby, brak kompetencji i brak odpowiedniego sprzętu. – W województwie warmińsko-mazurskim te dane są jeszcze gorsze. Jesteśmy na ostatnim miejscu w kraju. Zaledwie 60 proc. mieszkańców Warmii i Mazur korzysta z Internetu – mówi Brzostowska.

Świat na wyciągnięcie dłoni

Aby przełamać te tendencje, realizuje się odpowiednie projekty. Ideą projektu Polska Cyfrowa Równych Szans jest wprowadzenie starszego pokolenia w świat cyfrowy. – Organizujemy spotkania dostosowane do potrzeb poszczególnych osób. Rozmawiamy z każdą osobą i na tej podstawie wprowadzamy w kompetencje cyfrowe – mówi Krzysztof Kobylański. Faktycznie osoby starsze, które biorą udział w spotkaniach, nie muszą uczyć się specjalistycznego języka, ale same określają i nadają nazwy poszczególnym czynnością lub elementom systemu informatycznemu. Przeglądarkę stron internetowych nazwano na przykład w Olsztynie Lisek. Na terenie Warmii i Mazur realizowane są w tej chwili trzy programy szczegółowe: „Wino, internet i śpiew”, „Daj się złapać w sieci” oraz „Edukacja. Twój pierwszy krok w cyfrową dorosłość”. Autorem programu „Daj się złapać w sieci” jest Paweł Klonowski. – Obejmować on będzie zagadnienia praktyczne. Chciałbym pokazać, jak można oszczędzać przy użyciu nowych technologii. Chodzi także o ukazanie możliwości komunikacyjnych – jak można rozmawiać przez sieć ze znajomymi z Holandii lub córką, która jest na wymianie studenckiej w Hiszpanii. Chodzi także o wykorzystanie bankowości cyfrowej i ukazanie możliwości spotkań i podróży cyfrowych – mówi.

Na początku był pasjans

W Olsztynie pierwszy kurs podnoszenia cyfrowych kompetencji już się odbył. Uczestnicy są bardzo zadowoleni i mówią, że mogą już w podstawowy sposób posługiwać się komputerem i korzystać z cyfrowego świata. – Jestem uczestniczką pierwszej edycji kursu. Chcę dogonić nowoczesność. Nauczyliśmy się wiele. Jednym z ważniejszych wydarzeń było poznanie elektronicznej encyklopedii – Wikipedii. Tak wiele rzeczy mogliśmy się dowiedzieć – mówi jedna z uczestniczek. Okazało się, że uczestnicy spędzali także czas na słuchaniu koncertów i wyszukiwaniu ulubionych piosenek. Zakończenie kursu nie łączy się jednak z zerwaniem kontaktów. Umiejętność obsługiwania poczty elektronicznej zaowocowała ciągłą korespondencją także z instruktorami. A wszystko zaczęło się od zdobywania umiejętności posługiwania się myszką komputerową w układaniu pasjansów.