W dolinie Łososiny

Z Piotrem Firlejem, zaprzyjaźnionym z „Gościem Tarnowskim” przewodnikiem, zanurkowaliśmy w zieleń lasów wokół Laskowej. Stroma droga, w którą skręciliśmy zaraz za kościołem w Żbikowicach, zawiodła nas pod Jaworz. Spod Hubertówki, o której za chwilę, weszliśmy na szlak wiodący do wieży widokowej pod Jaworzem. Jesteśmy tam pierwsi. – Wokół nas ciągną się wszystkie górskie pasma, więc Gorce, Tatry, Beskid Wyspowy, Sądecki, Niski. O, widać nawet Babią Górę – pokazuje pan Piotr. Na schodach wieży już słychać tupot turystycznych butów, krótkie oddechy pokonujących stromiznę schodów, okrzyki zadowolenia i sentymentalne westchnienia nad ujrzanym pięknem. – Ale ja dalej nie wchodzę – mówi jedna z pań, ciężko oparta o balustradę tuż pod szczytem wieży. Nie szkodzi, myślę, stąd też jest dobry widok choć nie tak piękny jak na samej górze…


Oaza ciepła


Jest niedaleko od pięknej Hubertówki pod Jaworzem jaskinia… – Kiedyś, zimową porą, zagubił się nam pies. Mały. Baliśmy się, że węch zawiódł go właśnie do jaskini. Jeśliby wpadł, to po nim – opowiada pani Barbara. Kiedy poszukiwacze znaleźli się blisko skalnej dziury, oniemieli. – Wokół śnieg, mróz szczypie w nos, a tam z wnętrza ziemi wydobywają się obłoki pary wodnej. Przy wejściu do jaskini było zielono, na kamieniu przy równie zielonej paproci zobaczyłam salamandrę. Niesamowity widok – wspomina współwłaścicielka Hubertówki.
W Hubertówce wiele detali wystroju wnętrza mówi o jej patronie, polowaniu i zwierzynie. Strzeże jej kamienna figura świętego, zadumanego, wpatrzonego w górską dal, z jeleniem u stóp. – Naszą specjalnością jest dziczyzna, o którą trudno w najbliższej okolicy. To mięso bez antybiotyków, więc zdrowe – śmieje się pani Barbara. Hubertówka dostała nawet nagrodę na Festiwalu Miodu, Śliwki i Sera w Laskowej za… dzika pieczonego w całości z sosem żurawinowo-śliwkowym. Można tu też spróbować steków z jelenia lub zrazików z dziczyzny w sosie z zebranych w tutejszych lasach borowików. – Mnie i mężowi Hubertowi trudno byłoby się przenieść gdzieś na dół, mimo panujących tu niełatwych warunków – stromej drogi i śniegów. Mamy też miłych sąsiadów, na których możemy polegać. Przyjeżdża do nas wiele rodzin z małymi dziećmi, bo szlaki wokół Hubertówki nie należą do trudnych. Pod Jaworzem króluje cisza, jesteśmy tu szczęśliwi – mówi pani Barbara. 


Tablet sprzed wieku


Spod Hubertówki zjeżdżamy na dół, w dolinę rzeki Łososiny i jedziemy do Skansenu Jędrzejkówka w Laskowej. Skarby tego miejsca są ukryte za drzewami okalającymi ojcowiznę państwa Krzysztofa i Barbary Jędrzejków. – To ziemia rodzinna mojego męża. Mąż, jeszcze jako chłopiec, lubił zaglądać do okolicznych zagród, zaciekawiony dziwnymi, zabytkowymi rzeczami codziennego użytku. Po latach sam zaczął je gromadzić – opowiada pani Barbara. I tak powstał, a raczej powstaje, prywatny skansen dokumentujący życie mieszkańców Laskowej i okolicy.

Najwięcej eksponatów znajduje się w pięknym, stylowym budynku, po którym czasem oprowadza Grzesiek, jeden z synów państwa Jędrzejków. Choć chodzi jeszcze do podstawówki, potrafi opowiadać z pasją o sprzętach użytkowych i dawnych zwyczajach codziennego życia na wsi. – Robi to jak profesjonalny przewodnik – mówi z uznaniem Piotr Firlej. Chłopak pokazuje na przykład ślufanek, który w nocy służył do spania, a w dzień do siedzenia. Zdradza, gdzie mieszka dusza starych żelazek, kręci korbą „półautomatycznej” pralki i wyjaśnia, że tarka wcale nie służyła w kuchni do tarcia marchewki. Na chwilę zatrzymuje się przy kąciku dziecięcym, gdzie wzruszają proste zabawki. Chwyta za długi kij, na końcu którego kolorowe ptaszki usiadły na kwadracie deseczki. Pod nią kółka. Gdy nimi jeździć po podłodze, ptaszki kręcą się wesoło w kółko.

Grzesiek na chwilę zatrzymuje się przy starym kredensie, skąd wyciąga czarną, połyskującą tabliczkę. – A to, proszę państwa, jest dawny tablet – tylko trzeba po nim pisać, żeby nauczyć się liter i czytania – śmieje się chłopiec.