Nie przed zachodem słońca

Przygotowania do tradycyjnego małżeństwa mogą trwać cały rok. Zanim zostanie małżeństwo zawarte, strony uzgadniają warunki.

W przeszłości, decyzja o doborze współmałżonka, należała do rodzin pary młodej. To rodzice decydowali za mężczyznę, którą dziewczynę ma on wziąć za żonę, i tym samym połączyć rodziny. Ważna była kandydatka pracowita i zdyscyplinowana. Również ocenie podlegała rodzina przyszłej panny młodej. Kolejnym etapem był kontakt pomiędzy rodzinami.

Ojciec dziewczyny, bracia i wujowie sporządzali wówczas list, określany jako list oceniający. Wskazana w nim była lista rzeczy, oczekiwanych podczas tradycyjnej ceremonii zaślubin. Cena za pannę młodą, ustalana jest według preferencji rodziny.

W przypadku jeśli para miała dziecko, jeszcze przez zapłaceniem za pannę młodą, mężczyzna zobowiązany jest zapłacić tak zwane luk pa latin lub lutino (grzywna za posiadanie dziecka lub dzieci z dziewczyną przed ślubem). Jeśli zamieszkali razem przez zapłaceniem ceny za pannę młodą, opłata to luk pa nyako (za mieszkanie z dziewczyną bez jej poślubienia).

Wśród darów jakie mężczyzna powinien wnieść są paczki zapałek, mydło do mycia, koperta z pieniędzmi dla matki panny młodej, garnitur oraz krzesło dla ojca panny młodej, krzesło dla ojca panny młodej, gomesi (tkanina dla matki panny młodej), cukier, herbata, opłata przejazdu dla krewnych (onyon coro), dwie kozy dla ciotki ze strony ojca, dwie kozy dla wuja ze strony matki, pieniądze na uszycie sukienki dla matki, duży garnek, kozy (w zależności od rodziny od 10 lat wzwyż), krowy (w zależności od rodziny od 10 lat) pieniądze.

W przypadku dziewczyny z tradycyjnie wysoko postawionej rodziny (jak córka rwot, czyli szefa wioski) w przeszłości pan młody musiał również przynieść również skórę lamparta, korale, bransoletkę, włócznię i tarczę wykonaną z uszu słonia, lub ekwiwalent pieniężny.

Targowanie ceny za pannę młodą u Aczoli to sztuka negocjacji i pokory wobec potencjalnych teściów. Jeśli bowiem mężczyźnie nie uda się wynegocjować proponowanych warunków, może łatwo zostać odesłany bez wybranki.

Przysłowie Aczoli mówi, że zapłata za pannę młodą nie trafia do domu przed zachodem słońca (keny pa nyako pe donyo I gang idye ceng).

W dniu celebracji rodzina panny młodej przygotowuje się na przyjęcie gości. Gotowane są tradycyjne potrawy Acholi, jak dek ngor (łuskany i gnieciony groch), masło orzechowe z odrobiną masła shea; wędzonego mięsa w maśle orzechowym (olel), kurczaka, boo (ciecierzyca polana masłem orzechowym), kasza (kwon kal), batatami lub maniokiem. Liczbę gości ustala rodzina panny młodej.

O zachodzie słońca, kiedy przybywa pan młody, wita ich okrzyk wayo (ciotki panny młodej ze strony ojca) oraz pieśni.

Wszyscy goście są poproszeni o zdjęcie butów i uklęknięcie, gdy będą wchodzić do domu rodzinnego panny młodej (ot pa maro). Mężczyzna zobowiązany jest okazać szacunek matce dziewczyny.

W domu pan młodu i jego "orszak" siadają na przygotowanych dla nich matach, ponieważ nie wolno im jeszcze siadać na krzesłach razem z bliskimi panny młodej. Powinni siedzieć nieruchomo, nie odwracać się ani nie rozglądać, aby nie zostać ukaranym grzywną za brak szacunku dla teściowej.

Negocjacje mogą przeciągnąć się nawet do wczesnych godzin porannych. Ojciec panny młodej nie ma nic do powiedzenia w tej całej ceremonii. Siedzi i po prostu patrzy, jak ludzie jego klanu podejmują decyzję w sprawie jego córki.

Matka panny młodej i wszystkie inne kobiety w rodzinie nie będą obecne. Po powitaniu gości oczekuje się, że wyjdą i tylko ciotka ze strony ojca jest obecna podczas tych negocjacji.

Po uzgodnieniu przez obie strony i zapłaceniu ceny za pannę młodą ciotka ze strony krzykiem daje znać, że cena za pannę młodą została zapłacona i można rozpocząć świętowanie.

Przez cały ten czas panna młoda przychodzi tylko po to, by powitać gości i okazać względy panu młodemu. Wraca dopiero po zapłaceniu ceny panny młodej.

Po uzgodnionej cenie i opłacie za narzeczoną, mężczyzna i towarzyszące mu osoby są traktowani w specjalny sposób. Rozpoczyna się świętowanie, które może potrwać trzy dni.

W kulturze Aczoli, jeśli po ustalonych warunkach i zawartym małżeństwie mężczyzna jednak nie zapłaci za żonę, a kobieta by zmarła, jej rodzina jej nie pochowa, zanim mężczyzna nie zapłaci.

Tradycyjne małżeństwo Aczoli jest jednym z najdroższych małżeństw w Ugandzie, które czasami odstrasza młodych mężczyzn ze względu na wygórowane ceny.

Źródło: www.southworld.net