Skierowanie do szybkiej ratyfikacji konwencji bioetycznej zapowiedział w środę po posiedzeniu rządu premier Donald Tusk. Jak wyjaśnił, wiąże się to z programem zdrowotnym in vitro - konwencja zakazuje handlu zarodkami.
"Podczas posiedzenia Rady Ministrów poinformowałem o inicjatywie szybkiego skierowania do ratyfikacji konwencji bioetycznej. Ma to związek bezpośredni z propozycją wprowadzenia programu zdrowotnego w sprawie in vitro" - powiedział Tusk.
Jak podkreślił, z konwencji wprost wynika zakaz handlu, niszczenia i prowadzenia eksperymentów medycznych na zarodkach. "Pani minister Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, minister Jarosław Gowin we współpracy z innymi ministrami przygotują w trybie pilnym konwencję do ratyfikacji" - zapowiedział szef rządu.
Według premiera potrzebne są precyzyjne wskazówki legislacyjne - jakie przepisy polskiego prawa będą musiały zostać zmienione po wejściu konwencji w życie. Chodzi także o wskazanie ewentualnych zastrzeżeń do konwencji - rządy niektórych państw zgłaszają takie zastrzeżenia do części zapisów tego typu aktu prawnego. Tusk mówił, że nie ma obecnie sygnałów, aby takich zastrzeżeń miało być sporo.
Szef rządu podkreślił, że w kontekście programu zdrowotnego, finansowania i samej procedury in vitro oraz konwencji bioetycznej jest dla niego szczególnie istotne, aby przepisy w Polsce były "skuteczne, kiedy ta procedura wychodziłaby poza ramy przyzwoitości", z czym - jego zdaniem - niekiedy dziś mamy do czynienia. Dlatego położył nacisk na to, aby konwencja bioetyczna była wyposażona w przepisy wykonawcze i sankcje wobec "łamiących zasady przyzwoitości" w toku stosowania procedury in vitro.
Polska podpisała Konwencję Bioetyczną Rady Europy z 1997 roku, ale jej nie ratyfikowała. Toczy się dyskusja polityków na temat tego aktu prawnego - minister sprawiedliwości Jarosław Gowin wielokrotnie podkreślał, że jest zwolennikiem ratyfikowania jej przez Polskę.
Konwencja stanowi próbę określenia podstawowych praw związanych z nowoczesnymi zabiegami biomedycznymi. Do najważniejszych zasad tam zawartych należy nakaz poszanowania integralności i godności każdej osoby oraz respektowania jej interesu i dobra jako przeważających nad interesem społeczeństwa i nauki.
W dokumencie sformułowano trzy istotne zasady odnoszące się do zakazu dyskryminacji osób ze względu na dziedzictwo genetyczne, zakresu przeprowadzania genetycznych testów prognozujących oraz zakazu przeprowadzania ich w celu wywołania dziedzicznych zmian genetycznych potomstwa. Regulacje te uzupełnia Protokół Dodatkowy do Konwencji, dotyczący zakazu klonowania istot ludzkich.
Konwencja zakazuje praktyk eugenicznych, zwłaszcza selekcji płci, a także badania na embrionach in vitro. Zgodnie z Konwencją, jeżeli prawo zezwala na przeprowadzanie takich badań, powinno zapewnić embrionom odpowiednią ochronę. Konwencja zabrania też tworzenia embrionów ludzkich dla celów naukowych