Agresja w sieci

– Nasze pogadanki nie są tylko dla uczniów. Organizujemy również spotkania z rodzicami. Oni często sobie nie zdają sprawy, że istnieją duże możliwości kontroli treści, z których korzystają ich dzieci – mówi. Na co zwraca się szczególną uwagę podczas zajęć w szkole? – Aby nie być biernym. Zarówno ofiara, jak i obserwator powinni zgłosić mamie, tacie lub nauczycielowi, że zauważają jakieś zagrożenie. Jako prewencja kryminalna robimy ze swojej strony wszystko, aby sytuacje związane m.in. z cyberprzemocą się nie zdarzały – mówi aspirant sztabowy. Przypomina również, że nieletni w wieku od 13 do 17 lat za czyn karalny odpowiada już przed sądem rodzinnym, który może zastosować środki wychowawcze od upomnienia do nawet umieszczenia w zakładzie karnym do 21. roku życia.

Szkoły są gotowe

Janina Jakubowska, zastępca dyrektora Wydziału Rozwoju Edukacji Kuratorium Oświaty we Wrocławiu, zwraca uwagę, że szkoły jako autonomiczne placówki decydują o kwestiach wychowawczych samodzielnie. – W nich jest realizowany program wychowawczy i profilaktyki szkolnej. Dzięki temu wśród uczniów powinno być jak najmniej przemocy, również tej w internecie – mówi. Przypomina, że we wrześniu 2010 r. organizowana była konferencja dla dyrektorów i pedagogów wszystkich typów szkół pt. „Internet – genialny wynalazek czy zagrożenie dla ogólnoludzkich wartości”, która ukazywała narastający problem złego wykorzystania sieci. – Nie wszyscy pedagodzy i nauczyciele są dobrze przygotowani do rozwiązywania tego typu spraw – mówi. Dyrektorzy szkół powinni zadbać o ich doskonalenie zawodowe w tym zakresie.

Kuratorium nie prowadzi żadnych statystyk dotyczących cyberprzemocy. Sporadycznie jednak ze szkół docierają informacje o tych najpoważniejszych wydarzeniach. – Pamiętam problem jednej dziewczynki. Nagrany został filmik źle o niej świadczący, z różnymi wulgaryzmami, który znalazł się na stronie internetowej. Kilka lat temu był też przypadek dziecka, które popełniło samobójstwo po publikacji w sieci zdjęć zrobionych telefonem komórkowym – dodaje. Dziś dzieci mają w szkołach ograniczone możliwości używania telefonów komórkowych. W niektórych placówkach urządzenia są odbierane, gdy uczniowie w sposób niewłaściwy z nich korzystają. Wtedy, aby odzyskać zarekwirowany telefon, musi zgłosić się rodzic. Jednakże poza szkołą, kiedy brak jest kontroli nauczycieli i opiekunów, dzieci i młodzież wykorzystują telefony komórkowe do złych celów.

Na szczęście dolnośląskie szkoły coraz lepiej radzą sobie z problemami cyberprzemocy, choć ciągle co piąty uczeń jej doświadcza osobiście w mniejszym lub większym stopniu. Receptą na to może być tylko profilaktyka, a zatem, wzrost świadomości, że drugi człowiek ma swoją godność, uczucia i prawa. Podstawą rozmowa Ks. Jerzy Babiak, dyrektor Salezjańskiego Liceum Ogólno-kształcącego we Wrocławiu – Świat wirtualny stwarza młodym możliwość przenoszenia konfliktowych relacji z życia codziennego w sieć. Rzeczą oczywistą jest to, że reagujemy na tego typu sytuacje. Zwykle dowiadujemy się o nich dwoma kanałami: bezpośrednio od osób dotkniętych przemocą lub w związku z przeglądaniem różnych stron internetowych. Mam świadomość, że nasze działanie musi być natychmiastowe. W zależności od wagi i zasięgu problemu najpierw sprawę konfrontujemy z osobami skonfliktowanymi, prosimy o wydruki i rozmawiamy. Jeśli problem nie wymaga mocnych konsekwencji, każemy usunąć niekorzystne treści i prowadzimy mediacje zmierzające do zgody.

Natomiast jeśli problem bywa większy, po rozmowie sprawę zgłaszamy na policję. Wiem o takich przypadkach, na szczęście nie z naszej szkoły, że policja odszyfrowywała adres IP w celu identyfikacji ucznia, który wypierał się zamieszczenia treści przemocowych. Podstawą jest jednak zawsze rozmowa z krzywdzącymi i skrzywdzonymi. Staramy się unikać natychmiastowych, bardzo ostrych reakcji wchodzących na drogę postępowania karnego. Jako wychowawca po pierwszym problemie cyberprzemocy ostrzegałbym dając możliwość poprawy. Musimy pamiętać, że często ludzie młodzi bywają bardzo osamotnieni w życiu i zagubieni.