Chcę być częścią tego miasta

Dostałem kontakt do Behnama od Jacka Wnuka, prezesa lubelskiego Centrum Wolontariatu. Napisałem więc wiadomość, by już po chwili śmiać się z samego siebie. Behnam odpisał łamaną polszczyzną, zachował się elegancko, choć zajęło mu to wiele czasu, a do korespondencji użył translatora. Zadzwoniłem i przeprosiłem za niezręczność. Już po angielsku umówiliśmy się na spotkanie w centrum miasta.

Nieuzasadniony strach

Przywitał mnie szerokim uśmiechem. Białe zęby kontrastowały z czarnymi włosami i ciemną cerą. – Dzień dobry, jestem Behnam i cieszę się, że będę mógł ci opowiedzieć moją historię. Mieszkańcy Lublina zasługują, by usłyszeć ode mnie słowa wdzięczności – powiedział Irańczyk. Zanim dotarliśmy w zaciszne miejsce, by nagrać rozmowę, przynajmniej kilka osób powiedziało do niego cześć. Nie jest już anonimowy, aktywnie uczestniczy w życiu kilku organizacji, które zajmują się pomocą uchodźcom, emigrantom czy studentom zza wschodniej granicy. Ta opowieść jest po to, byśmy przestali się bać obcych i docenili ich wkład w ubogacenie naszego życia i kultury.

Pers lub Irańczyk

Jego kraj ma znacznie dłuższą historię niż Polska. Najstarsza neolityczna osada położona w zachodnim Iranie datowana jest na IX w. przed Chrystusem. Pierwsze miasta powstały tam już 3,5 tys. lat przed narodzeniem Chrystusa. Wiele wzmianek o Partach, Medach i Elamitach znajdujemy w Starym Testamencie. Znajdujemy w nim także odniesienia do króla Cyrusa, który podbił Babilonię i dzięki temu możliwy był powrót Izraelitów z wygnania. – Urodziłem się w 1987 r. w mieście Arak, leżącym na południowy zachód od Teheranu. Jest to ośrodek przemysłowy, mamy tam duże zanieczyszczenie powietrza, ale także wody. Program nuklearny zostawił w wielu miejscach swój ślad. W 1979 r. doszło do rewolucji ajatollaha Chomeiniego lub jak kto woli irańskiej rewolucji islamskiej. Iran z monarchii konstytucyjnej został przeobrażony w republikę islamską – wyjaśnia Behnam.

Tylko uciekać

Na owoce rewolucji islamskiej nie trzeba było długo czekać. Wielu Irańczyków opuściło swoją ojczyznę ze względu na radykalizm islamski. – Nie można było wyrażać swojego zdania oficjalnie. Opozycjoniści byli mordowani lub ratowali się ucieczką. Obecnie także trzeba uważać na to, co i komu się mówi – wyjaśnia. Postanowił wyjechać do Szwecji, jednak ambasada szwedzka odmówiła mu wizy. – Zacząłem szukać możliwości uzyskania wizy do innego kraju. W Iranie trzeba za nią po prostu sporo zapłacić. Udało mi się zdobyć paszport i wizę do Polski. Znajomy powiedział mi, że wystarczy, że dostanę się do Warszawy, a potem już łatwo mi będzie dotrzeć do Szwecji. Tak się stało. Ale władze Szwecji stwierdziły, że skoro mam polską wizę, to powinienem wrócić z powrotem do Polski – opowiada Behnam.