Im wystarczył uśmiech

Na początku towarzyszyło im nieustanne zdziwienie. – Pierwszy szok to delhijska ulica: pełna kontrastów, gwarna, ciągle brzęcząca klaksonami. Tłok na ulicach, brak pasów ruchu i pozorny brak reguł. Na początku ciągle bałem się, że lada moment dojdzie do jakiegoś gigantycznego karambolu. Obok siebie skrajnie biedni ludzie i niewiarygodnie bogaci w luksusowych samochodach – wspomina Szymon Kot, uczeń klasy maturalnej w Akademickim Zespole Szkół Ogólnokształcących im. Juliusza Słowackiego w Chorzowie. Zaskoczył ich upał, mimo że teoretycznie byli na niego przygotowani. – Na początku nie mogliśmy się do niego przyzwyczaić. Chodziliśmy cali mokrzy. Nawet chwilę po wyjściu spod prysznica nie byliśmy pewni, czy na naszej skórze jest jeszcze woda, czy już pot – wspominają.

Morze ciekawskich

16 uczniów z Polski wraz z opiekunami było także nie lada atrakcją dla Hindusów. – Często zatrzymywaliśmy się w miejscowościach, które zdecydowanie nie były turystyczne. Tam budziliśmy ogromne zainteresowanie. Pamiętam sytuację, kiedy kilka godzin czekaliśmy na dworcu. Wtedy zbiegli się chyba wszyscy mieszkańcy wioski, żeby nas zobaczyć. Najpierw podchodzili nieśmiało, pojedyncze osoby. Później śmielej. Trochę przypominali takie morze ludzi, zewsząd nas otoczyli. Niektórzy próbowali nas dotknąć. Niektórzy usiłowali sprawdzić, co piszemy w komórkach. Nie pomogło nawet to, że pojawili się policjanci i próbowali ich rozgonić – wspomina ze śmiechem Aleksandra Żukowska. Uczniowie przyznają, że miejscowi nie byli wobec nich agresywni. – Zdarzało się, że np. podczas podróży pociągiem podchodzili, ale raczej po to, żeby nas dotknąć. Tak delikatnie, czasem tylko jednym palcem – dodaje Aleksandra.

Podróż i zetknięcie się z zupełnie inną kulturą to nie był jedyny cel wyprawy. Uczniowie „Słowaka” pojechali, by być wolontariuszami. Przez kilka dni posługiwali w domach opieki założonych przez Matkę Teresę. – Powiem szczerze, to było moje pierwsze zetknięcie z chorobą, ze śmiercią. Te dni sprawiły, że wydoroślałem. Inaczej patrzę na wiele spraw – mówi szczerze Szymon. – Pierwszego dnia pomagaliśmy robić pranie. I wbrew pozorom to wcale nie było takie trudne. Dla mnie taki moment zwątpienia przyszedł, gdy drugiego dnia dostałem przybory do golenia i musiałem przejść wśród chorych i spytać, kto się chce ogolić. I wtedy chyba najmocniej zdałem sobie sprawę z tego, że jestem szczęściarzem: mam rodzinę, dom, pieniądze. A oni nie mieli niczego. Ich radował uśmiech, to, że porozmawialiśmy z nimi, poświęciliśmy chwilę ich problemom – dodaje.

– Ja i moje koleżanki zostałyśmy przydzielone do pracy z dziećmi. One bardzo często były niepełnosprawne fizycznie i intelektualnie. To było trudne doświadczenie, ponieważ naszym zadaniem było m.in. wykonywać z nimi proste ćwiczenia. Musiałyśmy pokonać ich opór – wspomina Aleksandra.

Polska kontra Nepal

Uczestnicy wyprawy prowadzili także zajęcia dla dzieci w dwóch szkołach w Nepalu. – Nepal także nas zaskoczył. Katmandu nie było aż tak zrujnowane trzęsieniem ziemi, jak mogłoby to wynikać z relacji medialnych – relacjonuje Aleksandra. Podczas wyprawy rozegrany został nawet mecz piłki nożnej Polska–Nepal. – To było naprawdę duże wydarzenie dla lokalnej społeczności. Pojawiły się nawet z niego notatki w lokalnych gazetach – wspomina Przemysław Fabjański, dyrektor AZSO i nauczyciel geografii, który uczestniczył w wyprawie. To z jego inicjatywy uczniowie odwiedzili Kistan, Bangladesz, Sri Lankę, Indonezję, Malezję, Singapur, Brunei, Myanmar, Laos, Kambodżę, Tajlandię, Etiopię. Wypraw było już 15 i niemal na pewno będą kolejne.

Pomysł, by wspólnie z uczniami wyjeżdżać w odległe rejony świata, zrodził się na początku lat 90. ub. wieku. – Dostaliśmy w końcu paszporty, nasze własne, niebędące w gestii państwa. Od razu wiedziałem, że będę chciał tę możliwość swobodnego podróżowania maksymalnie wykorzystać – wspomina dyrektor. Co ważne, wyprawy nie są zwyczajnymi wycieczkami krajoznawczymi dla uczniów. – Zawsze dostają zadania. Musieli się np. rozejść po wiosce i wykorzystując swoje umiejętności językowe, zapytać mieszkańców o ich codzienne życie, o to, w jaki sposób spędzają święta – mówi dyrektor. Oprócz tego uczniowie są wolontariuszami. Dlatego wyjeżdżają tylko najwytrwalsi.

– Wspólnie przygotowujemy plan, poszukujemy sponsorów. Dodatkowo uczniowie pracują w supermarketach, żeby sfinansować część wyprawy. Takie zadania są lepszą lekcją wychowawczą niż cokolwiek innego. Opłacenie wyjazdu z pieniędzy, które się zarobiło, stojąc na kasie, sprawia, że uczą się szacunku do nich i zanim wydadzą złotówkę czy rupię, dokładnie się zastanowią – przekonuje Przemysław Fabjański.