Podział obowiązków domowych

Kobieta pracująca

Badania CBOS-u dostarczają także ciekawych informacji na temat pracy zawodowej kobiet. Dotyczą one pytania, czy to, że coraz więcej kobiet jest aktywnych na rynku pracy, ma wpływ na życie rodzinne. Kobiety częściej niż mężczyźni uważają, że ich praca zawodowa nie ma większego wpływu na funkcjonowanie rodziny. Niezależnie od płci dominuje przekonanie, że praca kobiety przynosi w ogólnym rozrachunku więcej korzyści niż strat. Te poglądy nieznacznie zmieniają się w przypadku rodzin z dziećmi. Z badań można wnioskować, że matki nieco częściej wskazują istotny wpływ ich aktywności zawodowej na życie rodzin niż kobiety bezdzietne. Jednak na przestrzeni ostatnich 5 lat spadł odsetek osób chętnych do zrezygnowania z pracy zawodowej. W sytuacji dobrych lub wystarczających zarobków współmałżonka coraz mniej osób deklarowało chęć zrezygnowania z pracy. Jest to istotne spostrzeżenie w świetle wprowadzenia świadczeń 500+.

Coraz więcej badanych, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, postrzega pracę nie tylko jako źródło dochodów. Ważne stają się elementy takie jak rozwój, spełnienie, satysfakcja i kontakt z ludźmi. Ponad połowa mężczyzn (57 proc.) nie zrezygnowałaby z pracy, nawet gdyby żona czy partnerka zarabiałaby wystarczająco na utrzymanie rodziny. Ten trend nie zmienia się praktycznie od 2006 roku. Natomiast istotna zmiana opinii na ten temat dotyczy kobiet. Do roku 2013 większość z nich była skłonna zrezygnować ze swojej pracy zawodowej w przypadku dobrych zarobków mężczyzny. W roku 2018 ta tendencja znacząco się zmieniła. Ponad połowa kobiet (52 proc.) badanych w tym roku nie zrezygnowałaby z pracy zawodowej, nawet gdyby zarobki mężczyzny okazały się wystarczające do utrzymania rodziny. Wśród kobiet znaczenie w tej kwestii ma większy dochód na członka rodziny i wykształcenie. Im wyższe dochody w rodzinie i lepsze wykształcenie, tym mniejszą gotowość do rezygnacji z aktywności zawodowej deklarują kobiety. Spada też odsetek mężczyzn (z 32 do 24 proc.), którzy zdecydowanie chcieliby, aby ich żony czy partnerki zrezygnowały z pracy zawodowej.

Najnowsze badania pokazują, że zmienia się również ocena szans na awans zawodowy kobiet. Do roku 2013 stopniowo rosło przekonanie, że kobieta o tym samym wykształceniu i doświadczeniu ma mniejszą szansę na awans. Ostatnie dane pokazują, że i to się zmienia. Dwie piąte badanych uważa, że kobiety nie są dyskryminowane w tej kwestii i mają równe szanse na awans. Potwierdzają to odpowiedzi samych kobiet.

Podsumowując: jeśli chodzi o podział i zakres obowiązków domowych, zmiany następują raczej wolno. Wciąż pewne prace domowe pozostają „typowo kobiece”, ale więcej prac wcześniej postrzeganych jako „typowo męskie” teraz wykonywanych jest wspólnie bądź na zmianę. Podobnie sprawa wygląda w przypadku podejmowania decyzji czy opieki nad dziećmi. Natomiast jeśli chodzi o podejście do pracy zawodowej kobiet, w ostatnich latach nastąpiła duża zmiana. W stosunku do roku 2013 aktywność zawodowa kobiet rzadziej postrzegana jest jako potencjalne zagrożenie dla życia rodzinnego. Polki bardzo dobrze radzą sobie z łączeniem pracy zawodowej i zajmowaniem się domem i dziećmi. Jednocześnie nie wpływa to na obarczanie dodatkowymi obowiązkami mężczyzn (poza tymi, które mieli). Ponadto zarówno kobiety, jak i mężczyźni w większości przypadków są przekonani, że realizują partnerski model rodziny.