Porządki w domowym budżecie

Zarządzamy i oszczędzamy

Kiedy dokładnie przyjrzymy się naszym domowym finansom, policzymy dochody i ograniczymy wydatki, może okazać się, że jesteśmy w stanie coś zaoszczędzić. To jeszcze jedna korzyść z podjęcia trudu zarządzania domowym budżetem. Teraz należy zastanowić się, jak te oszczędności powiększyć. Nawet niewielkie sumy, jeśli są regularnie odkładane, pozwalają po jakimś czasie zgromadzić całkiem spore oszczędności, które poratują nasz rodzinny budżet w przypadku nieprzewidzianych wydatków, np. w sytuacji zmniejszenia dochodów spowodowanego chorobą lub utratą pracy. Oszczędności, które przydają się w takich nieprzewidzianych sytuacjach, specjaliści nazywają poduszką finansową, bo zapewniają bezpieczeństwo w sytuacji kryzysowej. Ekonomiści szacują, że takie oszczędności chroniące przed nieprzewidzianymi wydatkami powinny stanowić od 3-krotności do 6-krotności miesięcznych wydatków gospodarstwa domowego. Zaoszczędzone pieniądze przydadzą się też, gdy trzeba będzie sfinansować jakiś większy zakup, opłacić ubezpieczenie samochodu czy rodzinne wczasy albo szkolną wycieczkę dziecka.

Ale jak oszczędzać, kiedy co miesiąc udaje się wygospodarować tylko kilkadziesiąt złotych? Jakie są możliwości pomnożenia takich niewielkich kwot? Sposobów powiększenia oszczędności, również tych niewielkich, jest sporo. Wybór najodpowiedniejszej formy zależy od tego, na co chcemy w przyszłości przeznaczyć zaoszczędzone środki. Jeżeli oszczędności mają służyć do sfinansowania większego wydatku w odległej przyszłości, warto włożyć je na długoterminową lokatę. Jeżeli natomiast odkładamy na czarną godzinę lub nieprzewidziane wydatki, wybierzmy raczej konto oszczędnościowe, z którego w dowolnym momencie będziemy mogli wypłacić pieniądze (lub ich część) bez utraty odsetek. Na taki rachunek możemy przelewać niewielkie sumy, które zaoszczędzimy w wyniku cięć codziennych wydatków. Takie konto ma jeszcze jedną zaletę. Otóż odsetki naliczane w okresie rozliczeniowym (np. co miesiąc) są regularnie dopisywane do zgromadzonego na nim kapitału.

Jeśli co miesiąc uda się nam zaoszczędzić co najmniej 50 zł, można skorzystać z programów systematycznego oszczędzania oferowanych przez banki. Oprocentowanie w takim programie jest zazwyczaj wyższe niż na koncie oszczędnościowym i rośnie wraz ze wzrostem liczby dokonanych wpłat. Takie systematyczne oszczędzanie to dobry sposób pomnażania właśnie niewielkich oszczędności.

Systematycznie odkładając niewielkie nadwyżki w naszym domowym budżecie, po jakimś czasie możemy uzbierać całkiem sporą sumę. Wtedy warto ją ulokować na przykład na lokacie terminowej. Jeśli oszczędzamy na nieprzewidziane wydatki, wybierzmy lokatę krótkoterminową, aby nie zamrażać oszczędności na dłuższy okres (wypłacenie pieniędzy przed upływem określonego terminu wiąże się z utratą odsetek). Banki proponują lokaty już od jednego tygodnia. Oczywiście im krótszy termin lokaty, tym niższe oprocentowanie, czyli mniejszy zysk. Jeśli nasze oszczędności wpłacimy np. na 3-miesięczną lokatę oprocentowaną na 4 proc. w skali roku, to po trzech miesiącach zyskamy odsetki w wysokości 1 proc. od zdeponowanej kwoty. Zysk ten zostanie jednak pomniejszony o automatycznie potrącany 19-procentowy podatek od dochodów kapitałowych.

Gromadzone na koncie oszczędnościowym lub zdeponowane na lokacie oszczędności nie urosną gigantycznie, zwłaszcza jeśli udaje się nam odłożyć tylko niewielkie kwoty. Ale na pewno będą tam bezpiecznie i systematycznie pomnażane. Takiej pewności nie daje nam inwestowanie w instrumenty oferowane przez firmy kuszące potencjalnych klientów wysokimi zyskami, możliwymi do wypracowania w krótkim czasie. Pamiętajmy, że obietnice wysokiego zysku oznaczają wysokie ryzyko, a więc to, że możemy nie tylko nie zyskać, ale też stracić sporą część tego, co zainwestowaliśmy. Oszczędności najbezpieczniej jest więc powierzać instytucjom, które są objęte kontrolą Komisji Nadzoru Finansowego.