Lamsdorf jak ziemia święta

Z południowych krańców Ziemi

– Mój ojciec bardzo oszczędnie opowiadał nam o swoich przeżyciach wojennych i jenieckich. Ale jak tylko spotkali się w gronie weteranów, to od razu zaczynali dużo między sobą o tym gadać. Wtedy my, dzieci, robiliśmy duże oczy i nadstawialiśmy ucha, bo bardzo nas to interesowało – mówi Johan Momberg z Republiki Południowej Afryki. Przyjechał do Łambinowic, by zobaczyć miejsce, w którym jego ojciec Johannes Stephanus Momberg spędził dwa ostatnie lata wojny.

– Walczył w Afryce Północnej, dostał się do niewoli pod Tobrukiem i najpierw trafił do obozu w Benghazi w Libii, potem przeniesiono go do obozu w Brindisi we Włoszech, gdzie zachorował poważnie na malarię. Od śmierci uratowały go katolickie zakonnice w szpitalu w Lucce. Następnie znalazł się w Lamsdorf. W marszu śmierci z obozu jeńcy szli przez trzy miesiące, wreszcie na terenie Niemiec, w Weiden, wyzwolili ich żołnierze amerykańscy. Stamtąd trafił do RPA i od razu do szpitala w Pretorii, gdzie aż przez rok dochodził do siebie. Tak był wycieńczony, m.in. z powodu dyzenterii. Ale dał radę, przeżył i to.

Po wyjściu ze szpitala został policjantem, był m.in. ochroniarzem premiera RPA Jana Smutsa. Dożył 89 lat, to był mocny człowiek. A ja jestem tu z pielgrzymką, by go upamiętnić – mówi Johan Momberg, który do Lamsdorf przyjechał ze swoim mieszkającym w Irlandii synem Christiaanem.

To zresztą częsty obrazek podczas tych pielgrzymek do obozu. Niekiedy całe rodziny wędrują szlakiem swoich przodków. „To przywilej, że jesteśmy tutaj, by oddać cześć naszemu ojcu i dziadkowi Johnowi P. Turnerowi. Wzięty do niewoli na Krecie był jeńcem wojennym od czerwca 1941 r. do stycznia 1945. Był człowiekiem wielkiego honoru i wielkiej wiary w Jezusa, swojego Pana” – wpisali do księgi pamiątkowej Jeffrey J. Turner i William H. Turner z Auckland (Nowa Zelandia), którzy byli w Łambinowicach z inną grupą pielgrzymów wędrujących szlakiem brytyjskich jeńców cztery dni przed Mombergami.