Duch nie da się zamknąć w słowach

Krzysztof Kozłowski: Nowy rok szkolny, ta sama śpiewka... – przynajmniej dla uczniów. A jak sprawa widziana jest z perspektywy nauczycieli religii?

ks. Adam Bielinowicz: Nowości przynosi reforma edukacji, która nie ogranicza się tylko do likwidacji gimnazjów. Zostaje zmieniony obowiązek szkolny, przywrócone 8-letnia szkoła podstawowa, 4-letnie liceum i 5-letnie technikum. Domaga się to także zmiany treści nauczania, dlatego przygotowywana jest nowa podstawa programowa nauczania religii. W związku z tym program przygotowania młodzieży do sakramentu bierzmowania także ulega zmianom. Program ogólnopolski przygotowała w tym roku Komisja Wychowania Katolickiego, a abp Józef Górzyński wydał instrukcję dotyczącą przygotowania do tego sakramentu, uwzględniającą specyfikę duszpasterską naszej archidiecezji.

Czy są to jakieś rewolucyjne zmiany?

Najważniejsza zmiana nie dotyczy, oczywiście, treści, które od wieków w Kościele są takie same, oparte na słowie Jezusa, na doświadczeniu Ducha Świętego, na wcześniej przyjmowanych sakramentach. Zresztą trzeba pamiętać, że Duch Święty nie da się zamknąć w słowach, w choćby najmądrzejszych książkach, w najinteligentniejszym umyśle i programach nauczania. Chodzi o pokazanie młodzieży możliwości budowania relacji z Duchem Świętym, która nadaje sens życiu i czyni je lepszym. Ale by one zaistniały, potrzebny jest czas właściwego przygotowania i przeżycia sakramentu dojrzałości chrześcijańskiej.

Czego więc dotyczy instrukcja?

Zakłada ona trzy etapy przygotowania do sakramentu bierzmowania, tzw. przygotowanie dalsze, bliższe i bezpośrednie. Mówiąc dalsze, ma się na myśli rodzinę, która tak naprawdę jest najważniejszym elementem wzrastania człowieka w wierze. Świadectwo rodziców, ich życie, wspólna modlitwa, uczestnictwo w Eucharystii, doświadczanie przez dziecko ich życia sakramentalnego – to elementy, które tworzą fundament wiary, to skała, na której później dziecko może budować dom swojej wiary. W ten etap wliczają się również pierwsze lata szkoły podstawowej. Tu dziecko już systematycznie uczestniczy w katechezach. Zaczyna jakby czerpać wiedzę, wyjaśniać wątpliwości, szukać odpowiedzi na pytania. Co nie powinno dziwić, przygotowania do sakramentu pokuty i Eucharystii również wpisują się w przygotowania do przyjęcia bierzmowania.

Kiedy mówimy o etapie bliższym, mam na myśli klasę VI i VII. Tu istotnym elementem jest, oczywiście, wspólnota. Dlaczego? Bo ważne jest budowanie więzi młodych z parafią. Na tym etapie ma zwiększać się rola duszpasterzy. Wszelkie wspólnoty, ruchy młodych, organizacja wydarzeń – w to warto włączać młodych, ukazując im Chrystusa jako kogoś, kto wyzwala, czyni życie prawdziwym. Oczywiście ważne jest na tym etapie również nauczanie religii, świadectwo katechety, który będąc autentycznym świadkiem, może przyciągać młodych i ukazywać, że jednak coś „ten Chrystus” ma mi do zaoferowania.

Trzeci etap to już przygotowanie bezpośrednie. To głównie czas nauki w klasie VIII. To systematyczne przygotowania w ramach katechezy parafialnej, udział we Mszach i w nabożeństwach, celebracjach liturgicznych, dniach skupienia i rekolekcjach dla kandydatów do bierzmowania. W niektórych parafiach naszej archidiecezji już dziś realizowany jest program pełnej formacji (bliższej i bezpośredniej), czyli trzyletnie przygotowanie do sakramentu.

Nowy rok szkolny to również nowe podręczniki do nauczania religii, wydane specjalnie dla archidiecezji warmińskiej.

Cieszymy się, że udało się opracować i wydrukować komplet podręczników do wszystkich klas. Podręczniki archidiecezji warmińskiej zawierają treści oparte na ogólnopolskim programie katechezy Kościoła katolickiego w Polsce, ale rozszerzone zostały o treści dotyczące naszego regionu. Są więc w nich zawarte historia archidiecezji warmińskiej, tradycje warmińskie związane z wiarą, opis sanktuariów warmińskich. Bardzo cennym elementem jest ukazanie objawień Matki Bożej w Gietrzwałdzie, treści Jej przesłania skierowanego do ludzi. Oprócz tego dodano ponad 300 zdjęć związanych z Warmią.

Podręczniki opracowała grupa katechetów związanych z Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego, której przewodniczy ks. prof. Piotr Tomasik. Do każdego z podręczników – dla ucznia i metodycznego dla nauczyciela – zostały dołączone dwa lub trzy tematy, przygotowane przez grupę 18 katechetów z archidiecezji warmińskiej. Abp Józef Górzyński dekretem ustanowił, że nauczanie katechezy od 1 września w naszej archidiecezji będzie odbywać się wyłącznie na bazie tych podręczników. Dzięki temu mamy nie tylko świetnie przygotowane książki z warmińskimi tematami, ale także zyskujemy spójność treści i gwarancję realizacji jednego programu w całej archidiecezji. Podręczniki są do kupna w księgarniach i sklepach internetowych, a głównym ich dystrybutorem jest Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne w Olsztynie.